Trafik Kazalarının Önlenmesine İlişkin Dünya Raporu

Temel Mesajlar Çözüm Önerileri

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Dünya Bankasınca ortak olarak hazırlanan Trafik kazalarının önlenmesine ilişkin Dünya raporunda, kara yolunda meydana gelen kazalarla ilgili hali hazır bilgilere ve bu konuda neler yapılabileceğine ilişkin değerlendirmelere yer verilmekte ve çözümleri aranmaktadır.

Kara yolu trafik kazaları büyük bir halk sağlığı ve gelişim sorununu tehdit eden sorundur.

Kara yolu trafik kazaları ortalama olarak her yıl 1.2 milyon kişinin ya da her gün 3242 kişinin ölümüne yol açmakta olup ciddi can ve mal kayıplarına yol açmaktadır.

Kara yolu trafik kazaları her yıl 20 - 50 milyon kişinin yaralanmasına ya da sakat kalmasına yol açmaktadır ve ciddi anlamda tedavi masraflarıyla birlikte pisikolojik tranvalara toplum psikolojisini etkilemektedir.

Kara yolu trafik kazaları tek başına tüm dünyada meydana gelen ölümlerin %2.1 ine yol açmakta ve ölüm nedenleri arasında 11. sırada gelmektedir ve bu ciddi bir sıralamadır.

Trafik kazalarının büyük çoğunluğu düşük ve orta gelir grubundaki ülkeleri, özellikle de genç erkekleri ve korunmasız yol kullanıcılarını etkilemektedir. Bu da denetim ve kontrolsüzlüğün yetersizliğini ortaya çıkarmaktadır.

Kara yolunda meydana gelen ölümlerin %90 ı düşük ve orta gelir grubundaki ülkelerde olduğu tespit edilmiştir.

Dünyada, kara yolunda meydana gelen ölümlerin yarısı DSÖ Batı Pasifik ve DSÖ Güneydoğu Asya Bölge ülkelerinde meydana gelmektedir.

Kara yolunda meydana gelen kazalarda hayatını kaybedenlerin yarısından daha fazlası 15-44 yaş arası kişilerdir.

Kara yolu trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin %73 ünü erkekler oluşturmaktadır.

Düşük ve orta gelir grubunda tehlikeye en fazla maruz olan yol kullanıcıları yayalar, bisikletliler, iki tekerlekli motorlu araç sürücüleri ve toplu taşım araçlarındaki yolcular başı çekmektedir.

Doğru yönde harekete geçilmezse sorun git gide ağırlaşacaktır.

2020 yılında kara yolu trafik kazalarının dünyada ölümlere yol açan nedenler arasında 3. sıraya yükseleceği tahmin edilmekte ve bu çok yüksek bir orandır.

Kara yolunda meydana gelen ölümlerin düşük ve orta gelir grubundaki ülkelerde %83 oranında artacağı, yüksek gelir grubundaki ülkelerde ise %27 oranında azalacağı tahmin edilmektedir. Bu tahminlere göre, 2020 yılında tüm dünyada %67 düzeyinde bir artış beklenmektedir.

Trafik kazalarının maddi manevi maliyeti çok büyüktür

Trafik kazalarının maliyetinin bir yılda:

Hayatını kaybeden yaralanan ya da sakat kalan her bir kişi için sayısız insan derinden etkilenmektedir. Bir çok aile uzun süren tedavi masrafları, ailenin giderlerini sağlayan ya da fazladan kazanç getiren kişinin kaybedilmesi, ailede bakıma muhtaç kişilerin bakımını üstlenmiş bir kişinin kaybedilmesi gibi nedenlerle maddi sıkıntıya düşmektedir. Kazadan sonra hayatta kalanlar, onların aileleri, arkadaşları ve bakımını üstlenen diğer kişiler son derecede olumsuz sosyal, fiziksel ve psikolojik etki altında kalmaktadırlar.

Kara yolu Trafik Kazaları Önlenebilir.

Kara yolu trafik kazaları öngörülebilir ve önlenebilir. Bir çok ülkede aşağıda belirtilen konularda harekete geçilerek meydana gelen kaza ve yaralanma sayılarında keskin düşüşler sağlanmıştır:

Daha az, daha kısa ve daha güvenli seyahat imkanı sağlayacak şekilde ulaşım ve arazi kullanım politikaları oluşturup uygulamak, toplu taşım gibi daha güvenli ulaşım yöntemlerini özendirmek, kaza önleyici önlemleri trafik yönetimi ve kara yolu tasarımı ile birlikte ele almak,

Araçları yolcular, yayalar ve bisikletliler için daha koruyucu hale getirmek, gündüzün farların açık tutulması, üste yerleştirilmiş fren lambaları kullanılması, bisiklet, at arabası çekçek ve diğer motorsuz ulaşım araçlarında reflektörlü parçalar kullanılması suretiyle bunları daha kolay görünür hale getirmek.

Halk Sağlığı Sektörünün Rolü

Kara yolu kazalarını önleyici çalışmalar, hastaneye sevk edilenlerin sayısını azaltmak ve yaralanmaların ciddiyetini azaltması nedeniyle halk sağlığı bakımından önemlidir. Eğer daha fazla insan kendisini güvende hissederek yürümeyi ya da bisiklete binmeyi otomobil kullanmaya tercih edebiliyorsa, halk sağlığı açısından o kadar büyük bir kazanım elde edilmiş olacaktır.

Kara yolu güvenliği bir sistem yaklaşımı içinde ele alınmalıdır.

Kara yolu trafik sistemini daha az tehlikeli hale getirmek, sistemin bir bütün olarak ele alınmasını, sistemi oluşturan ögeler araç, yol, yol kullanıcısı ve bunların içinde bulunduğu fiziksel, sosyal ve ekonomik çevre arasındaki etkileşimin anlaşılmasını ve müdahale edilecek yerlerin belirlenmesini gerektirir. Bu sistem yaklaşımı, bireyin davranışına odaklanmaktan başlayıp yol güvenliğinin bir bütün olarak ele alınmasına kadar genişleyebilir.

Kara yolu güvenliği ile ilgili sorumluluklar birden fazla sektörün sorumluluğunu gerektirir

Kara yolu güvenliği ortak sorumluluk gerektirmektedir. Dünya trafik sisteminde kaza riskinin azaltılması bu işe kendini vermeyi ve hükümetler, endüstri kolları, sivil toplum kuruluşları ve uluslararası kuruluşların karar verme sürecinde karşılıklı bilgi alışverişini gerektirir. Aynı zamanda yol mühendisliği, motorlu araç tasarımı, kanun uygulayıcılar, sağlık çalışanları, dernek üyeleri gibi farklı disiplinlerde çalışan kişilerin katılımını gerektirir.