Geri dön

Direksiyon Dersi

ARAÇ KULLANMAYA BAŞLARKEN

Aracın tüm göstergelerini, kumanda kollarını, ses, iletişim ve ışıklandırma sistemini tanıdıktan sonra diğer aşamalara geçilir.

HAZIRLIK

KOLTUK => KEMER => AYNA AYARLARI

En doğru en hızlı sıralama budur. Örneğin

KOLTUK AYARLARI: Koltuğun pedallara olan mesafesi, sırt bölümünün direksiyona olan mesafesi olmak üzere 2 konumla koltuğumuzu düzeltiriz. Bazı araçlarda yükseklik ayarı da vardır. Özellikle kısa boylu sürücüler için ideal bir sistemdir.

Pedallara olan mesafemizi sol ayağımızın 1/3 lük ön bölümü ile debriyaj pedalına basarak yaparız. Bu uygulamada pedalın tam olarak tabana teması sağlanmalı böyle iken dizimiz kırık yada çok gergin olmamalıdır. (Debriyaj pedalını seçmemizin sebebi bu pedal döşeme noktasına kadar basılan pedal olmasındandır.)

Sırt bölümünün direksiyona olan mesafesini sırtımızı koltuğa dayayıp, sol kolumuzu direksiyona uzatarak bileğimizin direksiyona ulaşıyor olmasına dikkat ederek ayarlarız. Bileğimiz direksiyonun üst 12 noktasına ulaşmasını baz alırız.

Unutmayalım ki iyi bir sürüş için iyi bir oturuş şekli esastır.

KEMER : Kemer ile savaşmadan sağ elimizle kısa sürede takmak yeterlidir.

AYNALAR :

İç Geriyi Görme Aynası: Sağ elimizle oturuşumuzu bozmadan arka cam ile bire bir örtüşecek şekilde ayarlanır.

Dış Sağ Geriyi Görme Aynası: Cam alt bölümündeki çizgi esas alınarak, bu çizgiyi aracımızın sonuna kadar görmeye ve bu çizginin ayırdığı cam ile kaporta bölümünün aynamızda eşit olarak görünmesine, arka kapı kolunun % 5 net olarak ve Dış Gerinin % 95 görünmesine dikkat ederiz.

Dış Sol Geriyi Görme Aynası: Cam alt bölümündeki çizgi esas alınarak, bu çizgiyi aracımızın sonuna kadar görmeye ve bu çizginin ayırdığı cam ile kaporta bölümünün aynamızda eşit olarak görünmesine, arka kapı kolunun % 5 net olarak ve dış gerinin % 95 görünmesine dikkat ederiz.

ARACI ÇALIŞTIRMA

  1. Debriyaj ve fren pedalına basılır.
  2. Vites boşa alınır.
  3. Araç çalıştırılır.
  4. Debriyaja pedalına bastığımızda vites devre dışı kaldığı için fren pedalına da basılır.
  5. Marş hareketinin vites kutusuna iletilmesini engellemek amacı ile aracı marş ve stop ederken debriyaj pedalına basılarak vites boşa alınır
  6. Araç üç kademede çalıştırılır, ikinci kademede bir süre beklenip marş edilmesi gerekir.

YOLA ÇIKIŞ

  1. Vites kalkış viteslerinden uygun olana alınır.(1 veya Geri)
  2. Trafik kontrol edilir.
  3. Yola çıkış sinyali verilir.
  4. El freni indirilir.
  5. Yan Sol Geriyi Görme Aynası(Sola çıkış yapılacaksa) Ya da Yan (Sağ Geriyi Görme Aynası) kontrolüyle çıkılır.

ARACI PARK KONUMUNA ALMAK

  1. Vites boşa alınır.
  2. Kontak anahtarı kapatılır.
  3. Vites kalkış vitesinden birisine alınır.
  4. (Araç düz yolda yada eğimli yolda yukarı doğru ise 1.Vitese, eğimli yolda aşağı doğru ise geri vitese alınır.)
  5. El freni çekilir.
  6. Önce debriyaj sonra fren bırakılır.(Önce freni bırakmak aracın güvencesi sadece el freni teline kalmıştır.)

DEVRİNE GÖRE ARAÇ KULLANMA

Vites lerimizi doğru km lerde kullanmaya devrinde araç kullanmak diyoruz. Vitesler kalkış vitesi ve hareket vitesleri olmak üzere ikiye ayrılırlar. Kalkış vitesleri (1 ve Geri) aracımızın en kuvvetli vitesleridir. Bu sebeple bu iki viteste gazın kontrollü verilmesi çok önemlidir.

  1. Vites 0 - 20 km
  2. Vites 20 - 40 km
  3. Vites 40 - 60 km
  4. Vites 60 - 80 km
  5. Vites 80 ve üzeri km ler için
  6. Bu Km ler genelleme olup motor gücüne göre değişir.

VİTES DEĞİŞTİRME

  1. Vites lerimiz birer birer büyütülür ancak frene basıldığı ve hız düşmesi oranında küçültülür.
  2. Km hız büyütülmeden vites büyütülmez.
  3. Km hız küçültülmeden vites küçültülmez.
  4. Vites değiştirilirken gaz pedalı bırakılır, debriyaj pedalına çok iyi basılır, vites değiştirildikten sonra debriyaj pedalı seviyeli ama seri bırakılır.
  5. Gaz pedalına seviyeli basılır.

KALKIŞ ŞEKİLLERİ

Kalkış motor harekinin tekerlere aktarılması ile gerçekleşir. Bu hareket debriyaj pedalı ile başlar. Kalkış vitesindeki aracımızın debriyaj pedalına sonuna kadar basmışken topuğumuz yerde bırakarak ayağımızı sakin bir şekilde yavaş yavaş yukarı kaldırır aynı zamanda vitesin devreye girme yani Kavrama anını hissetmeye çalışmalıyız. Aracımızın hareketlendiği bu anda artık ayağımızı sabitler en azından 2-3 metre ilerlemesini bekleriz. Aracımızdaki km saatimizin 5-6 km yi göstermesiyle doğrulanabilir.

İki Şekilde Kalkış vardır.

  1. Kalkış noktamızda gazın tehlikeli olmadığı durumlarda kullanırız. Genellikle kullandığımız kalkış şeklidir.
  2. Seviyeli bir şekilde gaz pedalına basıp eş zamanlı olarak debriyajı kavrama noktasına getiririz.

Kavramalı kalkış

  1. Gazın tehlikeli olduğu durumlarda uygularız.
  2. Durma noktasına gelmiş yoğun trafikte.
  3. Park giriş ve çıkışlarında.

EĞİLİMLİ YOLDA KALKIŞ

Dört şekilde yapılır.

  1. Seri kalkış.
  2. Kavrama öncelikli kalkış.
  3. Debriyaj gaz dengesi ile kalkış (Terazi Yöntemi)
  4. El freni ile kalkış

DURUŞ ŞEKİLLERİ

Duruşların kesin bir kuralı yoktur. Duracağımız mesafeye, hızımıza, durma sebebine hatta aracımızın fren sistemine hatta hava şartlarına göre duruş şeklimiz değişir

Buna göre

Kalkış viteslerinde duruşlar.

Önce debriyaj pedalına sonra fren pedalına basılır.(Eğilimli bir yolda 1. Vites ile iniş yapmakta iken fren kontrolü olmadan debriyaja basılmaz).

Hareket viteslerinde duruşlar

Hızın kontrol altına alınması için mutlaka ön fren yapılır sonra debriyaja basılır durma noktasında sonra fren tutulur.

Vites düşürerek durma

Hızımızın yüksek olduğu durumlarda emniyetli bir duruş için önce vites düşürülür, sonra hareketli viteslerde olduğu gibi durulur.

Ani duruş

Ani duruşlarda aklımıza gelmesi gereken tek pedal frendir. Debriyaja basmak duruş mesafemizi artırır. Ani fren yapmamız gereken durumu kurtarmışsak aracın stop etmemesi için debriyaja da basılır. Ani frenlerde hızımızın yüksek olması halinde frene bir kerede sonuna kadar basılmaz. Adeta freni pompalarcasına bas çek yapılıp gerekirse vites düşürülerek duruş gerçekleştirilir.

Yüksek hızda yapılan ani ve sert fren hakimiyeti bozup aracı savurabilir. Ayak freninin yeterli olmadığı ve hızımızın düştüğü sırada direksiyon sabit tutularak el freni çekilir.

DİREKSİYON HAKİMİYETİNİN SAĞLANMASI

Direksiyon hakimiyetini sağlayan iki unsur vardır.

Direksiyonu Tutuş: Direksiyon 9- 15 saat göstergesiyle tutulur. Ellerimiz direksiyonu kavramalı ama sıkmamalı ellerimizi direksiyonda gezdirmemeliyiz.

Yola Bakış: Aracımızın gitmesi gereken şeridin ortasında en uzak noktaya bakarız.

Böylece görüş açımız genişler unutmayalım ki aracımız baktığımız yere gider

Ayna kontrolleri içinde bulunduğumuz trafiğe hakim olabilmek için elbette çok önemli ancak aynalara bakışımız bir anlık hatta saliselik olmalı arabanın markasını anlamasak ta olur. Aksi takdirde direksiyon hakimiyetimiz kaybolabilir.

Vites değiştirirken vitese bakmak ya da vitesi vücut hareketiyle değiştirmek de hakimiyeti bozar.

MANEVRALAR

  1. Manevralar elimizi hızlı ayağımızı yavaş kullanmamız gereken çok hassas hareketlerimizden dir.
  2. Direksiyonu ne kadar çevireceğimiz yolun açısına bağlı olarak değişir.
  3. Dar açılı dönüşlerde bizim dönüşümüze engel olan son noktayı dış sağ ya da sol geriyi aynamızın geçmesi iyi bir kriterdir.
  4. Geniş açılı dönüşlerde ise aracımızın şeride girmesini bekleyip manevra mızı yaparız.

ŞERİT DEĞİŞTİRMEDE KAVŞAKLAR, DÖNEL KAVŞAKLARDA HAL VE DAVRANIŞLARIMIZ

Ana yollara bağlantı yolu ya da tali yolla çıkılır. Oto yollara ise sadece bağlantı yolu ve onu takip eden bağlantı şeridi ile çıkılır. Bağlantı şeridi oto yola çıkarken hızlanma şeridi olarak kullandığımız (Otoyoldaki araçların hızına uyum sağlamak amacı ile yapılmış olan) şerit tir. Aynı şerit oto yolu terk ederken yavaşlama şeridi olarak kullanılır. (Amacımız oto yolun seyrini bozmamak ve girmekte olduğumuz yola uyum sağlamaktır.)

Hızımızın fazla olduğu oto yollarda takip mesafesi çok daha önemlidir. Şerit değiştirirken şeridi enine değil boyuna geçmek önüne gireceğimiz araçla olan takip mesafemizi sağlamak gerekir. Bu konuda geriyi görme aynalarımız bize yardımcı olacaktır. Aracın tamamını dış geriyi görme aynamız la birlikte iç geriyi görme aynamızda da görürsek takip mesafemizin oluştuğuna karar veririz.

Gideceğimiz yöne göre sağa yada sola şerit değiştirebiliriz. Ancak amacımız aynı yolda daha hızlı gitmek ise ancak solama yapabiliriz.

SOLLAMA KURALLARI

  1. Önümüzdeki araç ile takip mesafesini bozmadan.
  2. Trafik kontrol edilir, uygunsa, sollanacak araç sürücüsü uyarılır.
  3. Sol sinyal verilir, hızlanarak ve bir kez daha gireceğimiz şerit kontrol edilerek sol şeride geçilir.
  4. Solladığımız araç ile takip mesafesi oluşuncaya kadar sol sinyal açık bırakılır, takip mesafesi sağlandığında sağ sinyal ile çıktığımız şeride dönülür.

Yerleşim birimlerinde

Kavisler de, kavşaklarda, dönel kavşaklarda şerit değiştirilmez, zira aynalarımız kör noktada kalmıştır. Yaya geçidinde şerit değiştirilmez yayayı yanıltıp kararsızlık içinde bırakabiliriz.

Yaya, bisiklet, motorlu olmasına rağmen motosiklet ile karşılaşmamız en çok hassasiyet göstereceğimiz durumlardır. Yapacağımız hata kaportaya değil cana dır.

Dönmeyi düşündüğümüz kavşağa gelmeden önce yerleşim birimleri için 30 metre, yerleşim birimleri dışı 150 metre döneceğimiz yöndeki şeride geçilir. Bağlantı yolundan çıkan araçlara geçiş kolaylığı sağlanır. Hangi yöne ve nasıl dönüş yaparsak yapalım dış geriyi görme aynasından trafiği tekrar kontrol edelim.

Dar açılı bir kavise çıkmazdan önce frenle hızımızı kontrol edip lastiklerin yol tutuşunu sağlamak amacı ile hafif bir gazla devam edilir. Kontrolsüz dönel kavşaklara gelmeden en az 30 metre önceden sol şeride geçilir, kavşağa yaklaşınca hız azaltılıp vites küçültülür, dönel kavşağa en yakın araç olarak dönüş başlatılır. Bu sırada geçiş hakkı bizimdir, dönüş tamamlanınca durulup sağdan gelen trafik kontrol edilir. Trafik uygun olduğunda uygun şeritten yola devam edilir.

Kontrollü dönel kavşaklarda da bu dönüşün aynı şekilde yapıldığını gözlemleyebiliriz.

Tali yoldan iki yönlü ana yola çıkış yaparken önce sola sonra sağa bakılır.

PARK ETME

Park etmenin pek çok yolu vardır. Hedef olan park alanına en az manevra ile girebilmektir.

Birbirine paralel iki aracın arasına düz olarak girmek için araçlara olan mesafemizi açıp dış geriyi görme aynamızın bize yakın olun yanına gireceğimiz aracı geçmiş olmasına dikkat ederek iki manevra ile gireriz.

Böyle bir park yerinde çıkışta dikkat edilecek en önemli konu yanımızda bulunan araçları manevramız sırasında korumaktır. Bu nedenle önce düz çıkmaya özen gösteririz.

Bu tip park alanında ortamın dar olması ve hareketimizin birkaç manevra gerektirmesi halinde aynı boşluğa geri geri girilmesi tercih ederiz. Aracımızın sonu yanına gireceğimiz bize yakın olan aracın sonuna gelmemişken manevra mızı yapar diğer tarafımızdaki aracıda kurtarmış olduğumuzu gözlemleyerek parkımızı tamamlarız.

Dış geriyi görme aynası

Kaldırıma paralel arkalı önlü duran iki aracın arasına park etmek için

Arkasına gireceğimiz aracın yanına bir kapı açılmayacak kadar yakın dış geriyi görme aynalarımız birbirine değmeyecek kadar uzak yerleşiriz. Kelebek cam ımız aracın sonuna gelinceye kadar aracımızı düz yürütüp bu noktada direksiyonumuzu seri olarak 1 tur sağa çevirip dış geriyi görme aynamızda aracımızın kaldırıma 25-30 cm yanaşmasını gözlemleyerek o noktada durup yine dış geriyi görme aynamızın aracın sonunu geçmiş olmasına dikkat ederek sola tam manevra yapıp dairesel bir bakışla park işlemimizi tamamlarız.

Aldığınız direksiyon dersleri sayesinde tüm sürüş tekniklerini öğreneceksiniz.
Bu içerikle ilgili diğer bağlantılar: